Бугунги кундаги Ўзбекистонда иқлим ўзгаришлари, сув танқислиги, қурғоқчилик ва Орол денгизининг қуриши сабаб катта муаммоларга дуч келмоқда. Жаҳон Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилотининг маълумотларига кўра, ўрмонлар Ўзбекистон ҳудудининг бор-йўғи 7,7фоизини (халқаро кўрсаткичларга нисбатан анча пастроқ) ташкил этса ҳам, улар чўлланишни бартараф этиш, биологик хилма-хиллик ва ландшафтларни муҳофаза қилишда жуда муҳим роль ўйнайди.

Иқлим ўзгаришининг салбий таъсирига қарши курашиш мақсадида Ўзбекистон ҳукумати 2021 йил ноябрь ойида Яшил макон (Green Nation) деб ном олган ўрмонзорларни кўпайтириш ташаббусини илгари сурди. Мазкур умумдавлат дастури 2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси қаторига киритилди ва у ўзида йилига 200 миллион дарахтлар экиш орқали мамлакатда ўрмон кўламини кенгайтиришни назарда тутади.

Айниқса, БМТ Тараққиёт дастури ва БМТ Европа Иқтисодиёт комиссияси томонидан амалга оширилаётган саъй- ҳаракатлар «Яшил макон лойиҳасини қўллаб-қувватлаш» йўлидаги муҳим қадам бўлди.

БМТ Тараққиёт дастурининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси (UNDP), Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси ҳамда БМТ Европа иқтисодиёт комиссияси (UNECE) ўзаро ҳамкорликда "Ўзбекистон Республикасининг Яшил макон ташаббуси амалга оширилишини қўллаб-қувватлаш учун мастер-режалаштириш ва инновацион молиявий ечимлар" қўшма лойиҳасини ишга туширмоқда.

Ушбу лойиҳани ўтказишдан кўзланган асосий мақсад - Яшил макон ташаббуси барқарорлиги ва иқлимга чидамлилигини таъминлашда Ўзбекистон ҳукуматини қўллаб-қувватлашдан иборат. Шу мақсадда, жорий йилнинг 22 июнь куни Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси биносида янги лойиҳа доирасида билдирги хатини имзолаш маросими ўтказилди. Маросимда BMTTD Европа ва МДҲ бўйича минтақавий директори ўринбосари Марина Уолтер ҳам иштирок этиб, мазкур лойиҳа тўғрисида фикрларини билдирди.

«Яшил макон ташаббуси мамлакатнинг иқлим ўзгариш ҳолатини юмшатиш ва иқлим таъсирига мослашиш бўйича Париж келишуви доирасидаги мажбуриятларини бажаришга имкон беради. Мамлакатнинг айрим ҳудудларида дарахтлар тупроқ сифатини яхшилашга, чўлланишнинг олдини олишга, ҳаттоки уни қайтаришга ҳам ёрдам беради. Чанг бўронлари катта хавф-хатарни англатади ва уларни бартараф этиш маҳаллий ва халқаро миқёсда мустаҳкам шерикчилик алоқалари ва ҳамкорликни талаб қилади» дея қайд этди Марина Уолтер ўз нутқида.

Лойиҳа ҳар уч ташкилот: BMTTD , Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси ҳамда БМТ Европа иқтисодиёт комиссияси томонидан молиялаштирилади. У миллий ҳамкор ташкилотлар, жумладан, Молия вазирлиги, Ўрмон хўжалиги давлат қўмитаси, "Ўзгидромет", Сув хўжалиги вазирлиги, Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги ва бошқа фуқаролик жамияти ташкилотлари билан яқин ҳамкорликда амалга оширилади.

BMTTD томонидан тақдим этилаётган молиялаштириш лойиҳаси мамлакатни ихтиёрий углерод савдоси бозорларига олиб чиқади ва шу билан бир қаторда ўрмонзорлаштириш натижасида ҳосил бўлган углерод балансига қайтишни таъминлаган ҳолда кўкаламзорлаштириш билан боғлиқ молиявий харажатларни камайтиришга ёрдам беради.

Шунингдек, мазкур қўшма лойиҳа яшил ва барқарор иш ўринларини яратиш орқали барча учун айниқса, қишлоқ аёллари учун муносиб иш ўринларини очиб беришга ҳам ҳисса қўшади.