Сўнгги янгиликлар
Парламентда Нукус воқеалари бўйича тузилган комиссия ахбороти тингланди
Навоийга Монголиядан 1000 бошга яқин Баят зотига мансуб қўйлар олиб келинди
Фаоллар айтаётган “иқтидор” эгаси оддий “Виртуал валютачи” бўлган...
Рустам Минниханов бошчилигидаги Татаристон делегацияси Навоий вилоятига ташриф буюрди
Тожикистоннинг Конибодомида яна тўрт кишининг жасадлари топилди. Маҳаллий аҳоли ваҳимада
Таҳлил қилинган давлат харидларида «Давлат харидлари тўғрисида»ги қонуннинг тегишли модда талаблари бузилганлик ҳолатлари аниқланди
Ички аудит хизмати ходимларининг фаолияти самарадорлигини баҳолаш тартиби белгиланди
Бугун ҳаво янада совиши кутилмоқда
Сибирнинг абадий музлигидаги «зомби вируси» қанчалик хавфли?
Оммавий ахборот воситалари ва интернет тармоғи орқали француз олимлари томонидан Сибирнинг абадий музлигидан 5 та зомби вирусини топиб, уларни лаборатория шароитида ёши 48 500 йил бўлган зомби вирусини жонлантиришгани ҳақидаги хабарлар тарқалди. Энг қадимги намуна 16 метр чуқурликдаги ер ости кўлида топилган. Ушбу вирус одамлар ҳаёти учун ўта хавфли. Чунки инсон танаси бундай қадимий вируслар билан курашишга мослашмаган.
Ҳозирги кунга келиб, олимлар бир нечта вирус штаммларини жонлантиришди ва уларни патогенлик хавфини мавжудлигини аниқлишга эришишди.
Тадқиқотчилар «зомби вируслар» деб атайдиган бундай патогенлар жамоат саломатлигига хавф солиши мумкинлигидан огоҳлантирмоқда. Инсон иммунитети турли хил вируслар билан алоқаси натижасида уларга қарши турғун иммунитет ҳосил қилган. Бироқ, инсоният илгари дуч келмаган қадимий штаммлар билан иммунитет бардош бера олмаслиги мумкин.
Сўнгги йилларда олимлар қадимги вируслар ва бактериялар билан боғлиқ таҳдид ҳақида кўпроқ гапиришмоқда. Ўн минглаб йиллар давомида улар абадий музликларда сақланган. Бироқ, ҳозирда абадий музликлар эриши оқибатида табиатга тарқалиш эҳтимоли мавжуд.
Бугунги кунда франциялик олимлар иқлим ўзгариши туфайли музликлар жуда тезлик билан эриб бориши сабабли, қадимий вируслар табиий шароитларда ҳам тирилиши мумкин.
Шу ҳолатга тайёр бўлиш учун олимлар вирусларни лаборатория шароитида жонлантириб, уларга қарши профилактик ва эпидемияга қарши чора-тадбирлар кўришга тайёрланишмоқда.
«Зомби вируси» ёки бошқача «Пандоравирус» деб ҳам аталадиган вирус Якутиядаги кўлнинг тубида топилган. Зомби вируси – бу одамларни зомбиларга айлантирадиган вирус ёки касалликнинг умумий номидир.
Агар зомби вируси жуда юқумли бўлса, инфекцияни юқтириш учун ҳатто мурдага ёки вируснинг бошқа манбасига тегиниш ҳам етарли бўлади. Зомби вируси ўлган одамлар ва ҳайвонларнинг ҳужайраларининг ўсишини тезлаштириш орқали уларни қайта жонлантиришга қодир.
Вирус тананинг энергияга бўлган эҳтиёжини камайтириши ёки қандайдир тарзда уларнинг сарфланишини камайтириши мумкин, чунки зомбилар бир неча ой овқатланмасдан юришлари мумкин. Вирус, шунингдек, зомби ичидаги мутацияга қодир ва уларнинг баъзиларига ноёб қобилиятларни беради.
Зомби вируси қандай йўллар билан юқади?
1. Ҳаво-томчи йўли билан: Зомби вируси ҳар қандай шаҳарда биотеррорчилар томонидан ҳаво томчилари орқали сепилиши мумкин.
Бундай ҳолатда, жуда кўп одамларга бир зумда зомби вируси юқади, натижада эса улар бир неча дақиқа ёки соат ичида зомбига айланиши мумкин.
Бундай ҳолда, зомби вирусининг тарқалишини бостириш қийин бўлади. Ҳаво орқали пуркалган зомби вируси охир-оқибат концентрацияни хавфсиз даражага туширади ва хавф туғдиришни тўхтатади. Бу бир ёки бир неча соат ичида содир бўлиши мумкин.
2. Инъекция усули билан: Вирус одамларга инъекция қилиш йўли билан ҳам юқади. Буни биотеррорчилар ёки ҳукумат янги биологик қуролларни синаб кўриш учун қилиши мумкин.
3. Сув ва озиқ-овқат маҳсулотлари билан: Зомби вируси суви орқали ҳам юқиши мумкин. Бунда Зомби вирусига чалинган мурдани сувга тушиши натижасида вирусларни сув оқими орқали тарқалиши ҳамда шаҳарларда сув таъминоти орқали тарқалиши мумкин. Ифлосланган сувлардан олиб озиқ-овқатларни тайёрлашда фойдаланилганда ҳам юқиш эҳтимоли мавжуд.
АҚШда кийиклар орасида «зомби вирус» тарқалди
АҚШнинг Йеллоустон миллий боғидаги кийиклар орасида “зомби вируси” касаллигининг бир тури тарқала бошлади. Касалланган кийикларнинг мия фаолиятида анормалликлар кузатилган, яъни ҳайвонларда одамлардан қўрқиш ҳисси буткул йўқолган ва улар истироҳат боғида мақсадсиз кезиб, сўнгра ўлишган. Мутахассисларнинг таъкидлашича, вирус юқумли, ҳозирда унга қарши вакцина йўқ ва касал ҳайвонни даволашнинг иложи йўқ.
Шу билан бирга, олимлар вирус турлараро тўсиқни енгиб ўтишини истисно қилмайди, шунинг учун улар уни одамлар учун потенциал хавфли деб таснифлашди.
“Шу муносабат билан мутахассислар кийик гўшти истеъмол қилмасликни тавсия қилмоқда”, деб ёзди Daily Mail нашри.
Зомби вируси Ўзбекистонда учраши мумкинми?
«Санэпидқўмита» Ахборот хизмати бугунги кунда республика аҳолисига зомби вируси бўйича хавф-хатар мавжуд эмаслигини маълум қилди.
