So`ngi yangiliklar
Fermerlarga bosim ortmoqdami?
Oʻyinchoq toʻpponcha bilan bankni oʻmarmoqchi boʻlgan erkakning shaxsiga aniqlik kiritildi
“Ferrari” oʻzining ilk elektromobilini ishlab chiqarmoqchi
Rus tili imtihonlari Rossiya byudjetiga 30 million dollar daromad keltirdi
Laziz Kudratov Osiyo taraqqiyot bankining O‘zbekistondagi doimiy missiyasi direktori Kanokpan Lao-Araya bilan uchrashdi
AQSH va Ukraina yer osti boyliklari boʻyicha kelishuvga erishdi
Navoiyliklar nimadan norozi?
Samarqandlik ota-bolaga IIB xodimlari nega kuch ishlatdi?
Harran gumbazli uylari haqida eshitganmisiz?
Taxminan 260-yil oldin qurilgan Harran gumbazli uylari ajoyib ichki va tashqi dizayni bilan oʻziga xos arxitekturaga ega boʻlib, Shanliurfaning eng muhim madaniy meroslaridan biri sifatida ajralib turadi. Uylarning hovlisidagi tegirmon toshlari binolarning chuqur tarixini boshqa nuqtayi nazardan yoritadi.

Harran gumbazli uylarining oʻziga xos xususiyatlari
Harran uylarining balandligi 5 metrgacha boʻlib, gumbazlari 30-40 qator gʻishtdan qurilgan. Uylarning ichi va tashqarisi loy bilan shuvalgani bois hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Ohakda ishlatilgan atirgul yogʻi, terakota va tuxum oqi kabi mahsulotlar uylarni mustahkam ushlab turadi, shu bilan birga mintaqaviy iqlimga mos izolyatsiyani taʼminlaydi.
Uydagi gumbazlarning har biri 500 dona gʻishtdan qurilgan. Har bir konussimon gumbaz ostida oʻzining qiziqarli detallari bilan hayratga soladigan xonalar mavjud. Pastdan yuqoriga borgan sari torayib borayotgan bu uylarning ichki va tashqi dizaynining mahorati butun dunyodan sayyohlarni oʻziga jazb etmoqda.
Harran gumbazli uylarining meʼmoriy xususiyatlari nafaqat jozibador koʻrinishga ega, balki qurilishda qoʻllanilgan maxsus materiallar tufayli yozda salqin, qishda esa issiq boʻlib turadi. Iqlim sharoitlariga qarab mukammal izolyatsiyani taʼminlovchi ushbu uylar barcha fasllarda tashrif buyurish uchun ideal maskandir. Shanliurfaning ayniqsa jazirama yozi hisobga olinsa, bu afzallik mintaqani mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mukammal tanlovga aylantiradi.
Harran uylarining madaniy ahamiyati
Harrandada ajoyib madaniy tadbirlar va festivallar oʻtkazish uchun tengi yoʻq meʼmoriy inshootlar mavjud. Hududda tashkil etilgan tadbirlarda qatnashish mahalliy xalqning urf-odatlari va anʼanalari bilan yaqindan tanishish imkoniyatini beradi. Turli doirada koʻplab tadbirlarda ishtirok etish mumkin: sanʼat va musiqa festivallaridan xalq raqslari shoularigacha, seminarlardan tortib mahalliy taomlar namoyish etiladigan uchrashuvlargacha. Shuningdek, mintaqaning madaniy boyligini mahalliy hunarmandchilik mahsulotlari namoyish etiladigan bozorlarida koʻrish mumkin.
Harran gumbazli uylarini muhofaza qilish va roʻyxatga olish
Shanliurfaning Harran tumani dunyodagi eng qadimgi aholi punktlaridan biri boʻlib, YUNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan. Harran gumbazli uylari esa 1979-yildan beri arxeologik va shahar yodgorligi hisoblanadi. Uylarning aksariyati bugungi kungacha davom etayotgan tabiatni muhofaza qilish harakatlari tufayli saqlanib qolgan.
Harran tumanida koʻplab tarixiy binolar joylashgan. Goʻbeklitepe maydoni, Harran universiteti, Bazda gʻorlari, Sogʻmatar qadimiy shaharlari doim sayyohlar bilan gavjumdir. Dunyodagi eng qadimgi ibodatxona majmuasi boʻlgan Goʻbeklitepeni koʻrmasdan ketib boʻlmaydi. Bazda gʻorlaridagi karerlarning sehrli olamiga shoʻngʻish oʻzgacha zavq ulashishiga shak-shubha yoʻqdir.
Harran tumani Shanliurfa shahar markazidan 44 kilometr uzoqlikda joylashgan. Harran gumbazli uylariga haftaning istalgan kuni tashrif buyurish mumkin. 1979-yilda arxeologik va shahar yodgorligi sifatida roʻyxatga olingan va mahalliy aholi uchun katta ahamiyatga ega boʻlgan ushbu inshootlarga hech qanday toʻlovsiz kirish mumkin.



